Çevrimiçi Panel

Immanuel Kant’ın “De mundi sensibilis atque intelligibilis forma et principiis” (1770) başlıklı profesörlük takdim tezinin 250. yılını Dünya Felsefe Gününde anıyoruz. Zoom platformunda çevrimiçi gerçekleşecek panele dinleyici olarak katılmak isteyenler etkinlik gün ve saatinde aşağıda belirtilen adres üzerinden bağlanabilirler. Etkinliğin programı aşağıdaki gibidir:

Moderatör: Umut Eldem

19.00: Aliye Kovanlıkaya – ‘Kant’ın 1770 Tezindeki Hissetme Öğretisi’

19.45: Özgüç Güven – ‘Eleştirel Dönemle İlişkisi Açısından 1770 Tezi’

20.30: Arif Yıldız – ‘1770 Tezinde ‘Mundus’ Kavramı’
Özet: Bu çalışmada Kant’ın “Duyusal ve Akılsal Dünyanın Formu ve İlkeleri Üzerine” (ya da “Duyusal ve Akılsal Dünyanın Formunun İlkeleri Üzerine”) başlığını taşıyan 1770 tarihli tezinde mundus (dünya, evren ya da kosmos) kavramı merkeze alınarak incelenecektir. Kritik-öncesi döneme tarihlenen bu çalışmanın temel araştırma konusu, dogmatik ya da rasyonel kozmoloji, yani evrenin mutlak bütünlüğün bilgisinin imkânı olarak özetlenebilir. Önceki kozmoloji araştırmalarından farklı olarak (Theorie des Himmels ve Der einzig mögliche Beweisgrund…) 1770 yılında Kant, Leibniz-Wolff ekolünün rasyonalist tavrından uzaklaşarak ilk defa söz konusu imkânı bir problem olarak alır. Verili olan parçalardan bütüne ulaşma iddiasındaki modern bilimin duyusal/sentetik bilgisi ile mutlak bütünü a priori dünya kavramından, yani saf düşünce yoluyla türetme iddiasındaki rasyonalist geleneğin akılsal/metafizik bilgisinin yarattığı gerilim, Kant’ın ifadesiyle “duyusal ve akılsal yetiler arasındaki ihtilaf”ın bir kanıtıdır. Bilimin bir ürünü olan fenomenlerin mutlak bütünlüğünün sentetik bilgisinin imkansızlığını keşfeden ancak henüz kozmoloji fikrini muhafaza etmek isteyen Kant, ihtilafın çözümünü bütün/dünya kavramının ikili kökeninde (duplex genesis) bulur, çünkü dünya kavramı, her ne kadar görüde temsil edilemese de anlama yetisi için imkânsız değildir. Başka bir deyişle Kant, bir yandan mutlak yani sonsuz bütünlüğün ve kendinde şeyin bilgisini akla/anlama yetisine, sonlu bütünlüğün, yani fenomenlerin bilgisini duyusallığa atfederek, diğer yandan da rasyonalist geleneğe karşı duyusal ve akılsal dünyanın devamlılığını reddederek, akılsal nesnelerin mutlak bütünlüğünün fenomenlerin varsayılan mutlak bütünlüğüne dayanmadan bilinebileceğini öne sürer. Bu çalışmada parça/bütün, sentez/analiz, nexus, sonsuzluk/sonluluk, madde/form ve evrensellik gibi dünya kavramının temel nosyonlarını inceleyen 1770 tezinin ilk iki bölümüne odaklanarak, Kant’ın mutlak bütünlük bağlamında Leibniz, Wolff ve Baumgarten’e getirdiği eleştirileri incelemeye çalışacağız.



Bağlantı adresi: https://zoom.us/j/94748373195?pwd=NU5tc091c05TZERFRHJjaTY2a1NxUT09

Meeting ID: 947 4837 3195
Passcode: 430696

Etkinliğin ses kaydına youtube sayfamızdan ulaşabilirsiniz.

Kasım 19, 2020

Schedule

Date:
Time: